Branża motoryzacyjna - nowe wyzwania
Rynek motoryzacyjny i flotowy w Polsce powoli odrabia straty po spowolnieniu wywołanym pandemią COVID19, ale do wyników osiąganych przed koronakryzysem jest wciąż daleko. Dane po trzecim kwartale 2021 r. wyraźnie pokazują, że branża motoryzacyjna musi się obecnie zmagać z nowym wyzwaniem. Koronakryzys przestaje być już głównym problemem, wywierając coraz mniej zauważalny wpływ na rynek.
Głównym zmartwieniem jest aktualnie bardzo ograniczona dostępność nowych aut w salonach oraz znacznie wydłużony czas oczekiwania na fabrycznie nowe pojazdy. Popyt znacząco przerasta podaż i gdyby nie problemy z produkcją nowych samochodów, rynek mógłby rosnąć szybciej. Wolumen sprzedaży nowych aut w trzecim kwartale, w każdym rodzaju finansowania oraz we wszystkich grupach klientów, był nie tylko mniejszy niż w porównywalnym czasie przed pandemią, czyli w 2019 r., ale również mniejszy niż w trzecim kwartale 2020 r.
Zgodnie z danymi opublikowanymi przez PZWLP, relatywnie najlepsze wyniki w tym zakresie odnotowała branża wynajmu długoterminowego samochodów, gdzie spadki w liczbie rejestrowanych nowych aut były najmniejsze. Pozwoliło to na utrzymanie trendu wzrostowego wynajmu długoterminowego w Polsce. Na koniec trzeciego kwartału branża odnotowała wzrost łącznej floty na poziomie 6,9% r/r, co oznacza, że pomimo problemów z dostępnością nowych aut, nadal przyśpiesza po spowolnieniu wywołanym pandemią. Eksperci PZWLP podkreślają, że wzrost ten mógłby być jeszcze większy, gdyby nie kłopoty z podażą nowych samochodów na rynku. Po ponad roku spadków w czasie koronakryzysu, wzrost drugi kwartał z rzędu utrzymuje również branża Rent a Car, która po trzecim kwartale odnotowała dynamikę rozwoju na poziomie 7,1% r/r.
Optymizm na rynku motoryzacyjnym w Polsce z pierwszej połowy 2021 roku osłabł w trzecim kwartale roku. W pierwszych miesiącach roku rynek bardzo szybko odrabiał straty po spowolnieniu spowodowanym koronakryzysem i notował kilkudziesięcioprocentowe wzrosty sprzedaży nowych aut w porównaniu z rokiem 2020 r., powoli zbliżając się do poziomów sprzed pandemii w 2019 r. Co prawda, od początku bieżącego roku do końca września z polskich salonów wyjechało łącznie ponad 347 tys. nowych samochodów osobowych (sprzedaż całkowita – do firm i osób prywatnych), o 17,7% (o ponad 52 tys.) więcej, aniżeli rok wcześniej, ale do sytuacji jaka miała miejsce przed COVID19 jest nadal bardzo daleko. Wówczas w porównywalnym czasie sprzedaż całkowita nowych aut wyniosła w Polsce prawie 411 tys.
W trzecim kwartale bieżącego roku jednak, na rynku motoryzacyjnym w Polsce (a także na większości rynków europejskich) pojawił się nowy problem – chętnych do kupienia nowego samochodu nie brakowało, natomiast coraz bardziej widoczne stały się kłopoty z dostępnością nowych pojazdów i zbyt małą wielkością ich produkcji w stosunku do popytu. W efekcie, czas oczekiwania na nowe auto wynosi aktualnie w ekstremalnych przypadkach nawet 12 miesięcy i dłużej.
Wynajem długoterminowy relatywnie odporny na zawirowania na rynku związane z ograniczoną dostępnością nowych aut
Taka rzadko spotykana sytuacja odbiła się na wynikach sprzedaży w autosalonach. W trzecim kwartale – po bardzo dobrych pod tym względem pierwszych miesiącach roku – zanotowane zostały spadki w każdej formie finansowania samochodów oraz w każdej grupie klientów, nie tylko względem roku 2019, ale nawet 2020, czyli czasu spowolnienia.
Sprzedaż całkowita nowych samochodów osobowych, a więc zarówno do firm, jak i osób prywatnych, była w trzecim kwartale bieżącego roku niższa o 9,6% niż w porównywalnym czasie rok temu. Klienci indywidualni nabyli o 11,8% mniej nowych aut r/r. Ciekawostką pozostaje natomiast mniejszy niż rok temu (w trzecim kw. 2020) import aut używanych zza granicy, w przypadku którego spadek wyniósł 4,6% r/r.
Łączna sprzedaż nowych samochodów osobowych do firm była w trzecim kwartale 2021 mniejsza o 8,9% r/r oraz o 18,8% w porównaniu z analogicznym okresem w roku 2019, przed pandemią. Spośród dostępnych dla firm i przedsiębiorców rodzajów finansowania aut, najniższe spadki sprzedaży wystąpiły w przypadku wynajmu długoterminowego – odpowiednio -1,5% r/r oraz -10,7% względem trzeciego kwartału 2019 r. Dla porównania, w klasycznym leasingu finansowym, kredycie oraz zakupie ze środków własnych liczonych razem, w trzecim kwartale bieżącego roku sprzedanych zostało o 11% mniej nowych samochodów osobowych niż w analogicznym okresie rok temu oraz o 21% mniej niż w trzecim kwartale 2019.
W efekcie lepszych od konkurencyjnych rodzajów finansowania wyników sprzedaży, udział wynajmu długoterminowego w sprzedaży nowych samochodów osobowych do firm zwiększył się w trzecim kwartale 2021 r. o 1,8 punktu procentowego r/r i wyniósł 24,2%. Oznacza to, że co czwarte nowe auto nabywane w trzecim kwartale w Polsce przez firmy i przedsiębiorców znajdowało się w wynajmie długoterminowym. Branża wynajmu długoterminowego nabyła w trzecim kwartale roku na potrzeby oferowanych usług łącznie 19,1 tys. nowych samochodów osobowych.
Krzemowy kryzys głównym hamulcem dla wzrostu rynku
Zdaniem ekspertów, za problemy z ograniczoną dostępnością nowych aut, spowodowane zbyt małą w stosunku do popytu produkcją, odpowiada kilka czynników. Wśród najważniejszych wymieniana jest niewystarczająca wielkość produkcji półprzewodników, a także problemy z dostępnością stali. Przynajmniej w przypadku półprzewodników pojawia się już jednak przysłowiowe światło w tunelu. Według Stowarzyszenia Producentów Półprzewodników (Semiconductor Industry Association), światowa sprzedaż półprzewodników w trzecim kwartale 2021 roku osiągnęła wartość 144,8 miliarda dolarów, co stanowi wzrost o 27,6% w stosunku do analogicznego okresu roku ubiegłego i o 7,4% więcej w zestawieniu z drugim kwartałem 2021 roku. Dostawy półprzewodników w okresie od lipca do września 2021 roku były większe niż w jakimkolwiek innym kwartale w historii. W związku z tym istnieje szansa, że w najbliższym czasie sytuacja w tym zakresie będzie się stopniowo poprawiać.
Branża wynajmu długoterminowego kontynuuje odbudowę po pandemii
Pomimo problemów z dostępnością nowych samochodów na rynku, branża wynajmu długoterminowego aut utrzymuje trend wzrostowy po odbiciu po spowolnieniu spowodowanym pandemią i podobnie jak w drugim kwartale roku, tak i w trzecim, nadal zwiększa tempo swojego wzrostu. Pod względem najważniejszego w przypadku wynajmu długoterminowego wskaźnika dynamiki rozwoju, a więc łącznej liczby aut na rynku, znajdujących się w usłudze Full Serwis Leasing, branża odnotowała na koniec trzeciego kwartału wzrost 6,9% r/r. Tempo rozwoju wynajmu długoterminowego w Polsce cały czas rośnie – dla porównania, w drugim kwartale b.r. wyniosło ono 4,6% r/r, a na koniec pierwszego kwartału 2,1% r/r.
- Pandemia i spowodowane nią spowolnienie, to obecnie tylko jeden z czynników odczuwanych przez branżę wynajmu długoterminowego w Polsce – podsumowuje Robert Antczak, prezes zarządu PZWLP, dyrektor generalny Arval Polska. (ww)