Od 2021 r. podwyżka kary za brak polisy OC
Od początku 2021 roku właściciele aut osobowych zapłacą 5600 zł kary za brak ważnej polisy OC. To jest o 400 złotych więcej niż w 2020 roku.
Zgodnie z ustawą o ubezpieczeniach obowiązkowych każdy właściciel pojazdu mechanicznego musi mieć wykupioną polisę OC, a jeśli nie spełni tego obowiązku grozi mu kara finansowa. Wysokość grzywny jest uzależniona od płacy minimalnej brutto ustalonej przez rząd na dany rok kalendarzowy ( od 2021 roku minimalne wynagrodzenie określono jako 2800 zł.). W przypadku posiadaczy samochodów osobowych jest to maksymalnie 2-krotność „minimalnej krajowej”, właściciele pojazdów ciężarowych mogą zapłacić do 3-krotności jej wartości, a kierowcy motocykli i skuterów nie więcej niż jedną trzecią (kwoty te są zaokrąglane do pełnych 10 zł).
Groźne skutki braku polisy OC
Eksperci podkreślają, że jeżeli właściciel auta bez OC spowoduje wypadek czy kolizję drogową, wszystkie związane z tym koszty będzie musiał pokryć z własnej kieszeni. A potrafią być one olbrzymie, zwłaszcza jeśli uszkodzeniu czy zniszczeniu uległ nie tylko samochód, ale też ucierpieli na zdrowiu uczestnicy zdarzenia i należy im się w związku z tym odszkodowanie. Ubezpieczenie OC sprawia natomiast, że to ubezpieczyciel przejmuje na siebie obowiązek wypłaty związanych ze szkodą rekompensat.
W chwili obecnej wykrywanie braku ubezpieczenia odbywa się, już nie tylko poprzez kontrolę drogową policji czy innych zewnętrznych organów kontrolnych - lecz, poprzez ustalenia własne UFG. Fundusz rozwija własne narzędzia do typowania nieubezpieczonych - przede wszystkim dzięki informacjom z ogólnopolskiej bazy polis komunikacyjnych i Centralnej Ewidencji Pojazdów. Baza przeszukiwana jest przez specjalne algorytmy wykrywające zamknięte i otwarte przerwy w ochronie ubezpieczeniowej, jak również opóźnienia w zawarciu ubezpieczenia OC przy pierwszej rejestracji pojazdu w Polsce. W ten sposób jest wykrywanych blisko 75 proc. przypadków braku zawarcia polisy ubezpieczenia OC.
Warto pamiętać o tej coraz wyższej skuteczności UFG w wykrywaniu nieubezpieczonych, by nie narazić się na karę. Od nowego roku jej wysokość wzrośnie proporcjonalnie do wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę.
Dotkliwe kary
I tak w 2021 roku właściciele aut osobowych przy braku OC muszą liczyć się z karą w wysokości – 5 600 złotych (patrz tabela). Przy czym jeżeli przerwa w ciągłości ubezpieczenia wynosi tylko kilka dni sankcja jest niższa i wynosi 20 proc. Stawki tj. 1120 zł . Ale to nie jedyne obciążenie finansowe dla nieubezpieczonych. Kolejnym - znacznie bardziej dotkliwym - jest zwrot odszkodowania za wypadek spowodowany pojazdem bez polisy OC, które może przekroczyć nawet kilka milionów złotych. Należy podkreślić, że wzrost kar za brak obowiązkowego ubezpieczenia OC dla kierowców, wcale nie jest czymś nowym w polskich warunkach.
Przez ostatnie lata stawka karna dotycząca posiadaczy samochodów osobowych i przerwy w ochronie przekraczającej 14 dni rosła następująco:
• 2015 rok - 3500 zł
• 2016 rok - 3700 zł
• 2017 rok - 4000 zł
• 2018 rok - 4200 zł
• 2019 rok - 4500 zł
• 2020 rok - 5200 zł
• 2021 rok – 5600 zł
W Polsce kara za brak polisy OC jest stosunkowo wysoka, nie ma jednak dodatkowych sankcji dla właścicieli nieubezpieczonego pojazdu, które obowiązują w innych krajach Europy. W ostatnim czasie kolejne unijne kraje stopniowo zaostrzają katalog tych kar. Obok dotkliwych kar finansowych rzędu 5000 - 6000 tys. Euro są również inne dotkliwe konsekwencje np. w Belgii nieubezpieczeni „recydywiści” są zagrożeni utratą prawa jazdy na trzy miesiące. Podobny przepis obowiązuje już w Irlandii, gdzie prawo można stracić nawet na dwa lata. Równocześnie kolejne państwa stosują możliwość obniżenia sankcji za jazdę nieubezpieczonym pojazdem. W przypadku gdy kara zostanie szybko zapłacona - jej wysokość ulega zredukowaniu nawet o 30 procent. Z kolei przeciąganie terminu zapłaty – powoduje, że kara rośnie dwukrotnie. System taki obowiązuje m.in. we Francji i we Włoszech.
Dodać należy, iż ściąganie przez Fundusz kar za brak OC jest skuteczne, czasami jednak trwa bardzo długo, a to powoduje z kolei dodatkowe koszty egzekucyjne, które i tak musi zapłacić nieubezpieczony właściciel pojazdu.
Szara strefa
Aktualnie Fundusz szacuje, że w Polsce może być około 80 - 90 tysięcy nieubezpieczonych pojazdów, co stanowi 0,4 – 0,5 procent wszystkich pojazdów mogących brać udział w ruchu. Do najczęstszych przyczyn braku polisy OC w Polsce należy:
- wygaśnięcie ubezpieczenia zbywcy pojazdu – warto pamiętać, że nabywca pojazdu może korzystać z OC zbywcy, tylko do końca okresu który widnieje na polisie. Po tej dacie ubezpieczenie to wygasa, a nowy właściciel musi wykupić własne OC;
- przekonanie, że dla niesprawnego technicznie i nieużytkowanego pojazdu nie jest potrzebne ubezpieczenie – to nieprawda: obowiązek posiadania ważnego OC mają wszyscy właściciele pojazdów - tak długo jak pojazd jest zarejestrowany – bez względu na jego stan techniczny i czy jest on aktualnie użytkowany;
- trudna sytuacja materialna właściciela pojazdu – i brak zakupu polisy OC posiadanego pojazdu;
- nieopłacenie pełnej raty składki za OC - tylko po opłaceniu wszystkich rat składki za OC, polisa ta zostaje przedłużona na kolejne dwanaście miesięcy (oczywiście pod warunkiem, że nie została wypowiedziana). Brak wpłaty którejkolwiek z rat (do końca okresu ubezpieczenia) powoduje, że ubezpieczenie to wygasa z upływem okresu na który zostało wykupione.
Wysokość kar za brak OC w 2020 i 2021 roku* | ||||||
Czas bez OC | Samochody osobowe | Samochody ciężarowe | Pozostałe pojazdy | |||
2020 | 2021 | 2020 | 2021 | 2020 | 2021 | |
Ponad 14 dni | 5200 zł | 5600 zł | 7800 zł | 8400 zł | 750 zł | 930 zł |
4-14 dni | 2 600 zł | 2800 zł | 3900 zł | 4200 zł | 380 zł | 470 zł |
Do 3 dni | 1040 zł | 1120 zł | 1560 zł | 16800 zł | 150 zł | 190 zł |
*Źródło: UFG